'Ik heb mijn frustratie en verdriet een plekje kunnen geven'

Christine Cäsar (67) heeft nog niet zo heel lang niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Maar de gevolgen voor haar waren snel duidelijk en zijn ook ingrijpend. Ze heeft de module 'Omgaan met veranderingen' gevolgd van behandelprogramma Hersenz, dat door Op Pad wordt aangeboden. Dat heeft haar veel gebracht.

"Door mijn hersenletsel had ik een kort lontje gekregen. Ik had dat zelf niet zo in de gaten, ondanks dat mijn naasten dit aangaven. Door deel te nemen aan Hersenz is me duidelijk geworden dat dit toch echt zo is. En ik weet er nu beter mee om te gaan. Dat is fijn voor mezelf en fijn voor mijn omgeving."
Christine, van oorsprong verpleegkundige, kreeg in maart 2020 een herseninfarct. In 2013 had ze ook al een hartinfarct gehad, waardoor ze uiteindelijk niet meer kon werken. Het hartinfarct had eigenlijk alleen lichamelijke gevolgen. "De gevolgen van het herseninfarct zijn veel ingrijpender."

Op veel gebieden moeten inleveren

Wat zijn voor haar de gevolgen van het herseninfarct? Ter voorbereiding van het interview heeft Christine dit opgeschreven. Ze somt op: een verminderde fijne motoriek, minder kracht kunnen zetten, trager van begrip, langzamer praten dan voorheen (moest met logopedie opnieuw leren praten), problemen met woordvinding, slechter korte termijn geheugen, chaotischer in het plannen, sneller moe, gevoelig voor prikkels, en het eerder genoemde korte lontje.

Dat zijn veel en ingrijpende gevolgen. "Ik ben altijd een actieve vrouw geweest, met veel hobby's en interesses. Ik speelde ook piano. Op al die gebieden heb ik moeten inleveren. Ik kan zelfs niet meer de bal weggooien voor mijn hond. Die kracht heb ik niet."

In korte tijd veel geleerd

Net als voor veel andere mensen met NAH is voor Christine het leven drastisch veranderd. "Het is niet zo dat ik vind dat ik nu een 'rotleven' heb. Ik kan me erin voegen. Maar ik heb het er wel moeilijk mee. Dat geldt ook voor mijn naasten. Zij zagen in eerste instantie veel beter dan ikzelf wat ik door het hersenletsel ingeleverd heb.

"Christine had het geluk dat haar revalidatiearts bekend was met behandelprogramma Hersenz. "Hij heeft me verwezen en zo kwam ik bij Op Pad terecht. In november 2021 ben ik begonnen. De eerste module was 'Omgaan met veranderingen'. Die duurde ruim drie maanden en in die korte tijd heb ik veel geleerd. Zowel qua inzicht als in het omgaan met mijn hersenletsel. Het heeft me enorm geholpen om alles een plekje te geven."

De meerwaarde van behandeling in groep

Bij voorkeur, mits mogelijk uiteraard, volgt iemand behandelprogramma Hersenz in een groep. Voor Christine was dat mogelijk en ze ervaarde de meerwaarde ervan. "Je herkent dingen van jezelf bij de andere deelnemers. Ik ervaarde het als een soort zelfhulpgroep, onder deskundige leiding. Door met elkaar te praten, krijg je veel inzicht. Ook de groepsdynamiek ervaarde ik als prettig."

Welke concrete verbeteringen heeft de deelname aan de module 'Omgaan met verandering' voor Christine gebracht? "Ik heb een minder kort lontje, kan mijn krachtsverlies nu accepteren en weet er mee om te gaan, en ik heb mijn frustratie en verdriet een plekje kunnen geven."

Lees meer over de module 'Omgaan met veranderingen' in een interview met behandelaar Nathalie Peters. "Wat je vooral ziet na die eerste module is een veel beter inzicht in de gevolgen van het hersenletsel. En het verlies van het 'oude' leven een plekje kunnen geven."